बार बेंडिंग शेड्यूल (BBS) चे मूलभूत सूत्रे आणि त्याचा वापर
बार बेंडिंग शेड्यूल म्हणजे लोखंडी बार्सची लांबी, आकार, वजन आणि त्यांचा प्रकार याची सूची तयार करण्याची एक पद्धत. यामुळे स्ट्रक्चरल कॉम्पोनन्टमध्ये लागणाऱ्या स्टीलचं अचूक प्रमाण आणि त्याची आवश्यकता सोप्या पद्धतीने समजते. बार बेंडिंग शेड्यूल बांधकाम क्षेत्रातील महत्त्वाचा भाग आहे, जो वेळ आणि खर्च वाचवण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त ठरतो.
चला तर मग, बार बेंडिंग शेड्यूल तयार करण्यासाठी लागणाऱ्या काही मूलभूत सूत्रांवर एक नजर टाकूया.
1. बारची लांबी मोजण्याचे सूत्र (Length of Bar)
बारच्या लांबीचे गणित हे रेखाटनामध्ये दिलेल्या मोजमापांवर आधारित असते.
L = (Clear Span) + (Development Length) + (Hook Length)
- Clear Span: म्हणजे मुख्य कॉम्पोनन्टमधील मोकळे अंतर.
- Development Length (Ld): बारचा मजबूत धरून ठेवण्यासाठी लागणारी लांबी.
- Hook Length: बारच्या टोकाला तयार केलेल्या हुकची लांबी.
2. वजने मोजण्यासाठी सूत्र (Weight of Bar)
बारच्या वजनासाठी एक साधे सूत्र वापरले जाते:
W = (D²/162) × L
- W: बारचे वजन (किलोमध्ये)
- D: बारचा व्यास (मिमीमध्ये)
- L: बारची लांबी (मीटरमध्ये)
उदाहरण:
जर 12 मिमी व्यासाचा आणि 6 मीटर लांबीचा बार असेल, तर:
W = (12²/162) × 6
W = 5.33 किलो
3. स्टिरप्ससाठी लांबीचे सूत्र (Length of Stirrup)
स्टिरप्स म्हणजे कॉलम किंवा बीममध्ये बार बांधण्यासाठी वापरले जाणारे चौकोनी किंवा आयताकृती फॉर्म.
L = 2 × (Length + Breadth) + 2 × Hook Length - Bend Deductions
- Bend Deductions: बार वळवल्यामुळे कमी होणाऱ्या लांबीची कपात केली जाते. साधारणतः प्रत्येक 90° वळणासाठी 2d कपात केली जाते (d = बारचा व्यास).
4. बेंडचे कपात सूत्र (Bend Deduction)
बेंड करताना बारची काही लांबी कमी होते. यासाठी पुढील मानक वापरले जाते:
- 45° Bend: 0.314 × D
- 90° Bend: 2D
- 135° Bend: 3D
5. हुकची लांबी (Hook Length)
हुकची लांबी मोजण्यासाठी:
Hook Length = 9D
इथे D म्हणजे बारचा व्यास आहे.
6. क्षेत्रफळ मोजण्यासाठी (Steel Requirement)
बांधकामासाठी लागणाऱ्या स्टीलचे प्रमाण (Area of Steel) मोजण्यासाठी:
A = (π/4) × D² × N
- A: एकूण क्षेत्रफळ (mm² मध्ये)
- D: बारचा व्यास (मिमी)
- N: बारची संख्या
बार बेंडिंग शेड्यूल तयार करण्याचे फायदे
- स्ट्रक्चरल अचूकता: स्ट्रक्चरल रेखाटनामध्ये दिलेले बारचे डिटेल्स व्यवस्थित नोंदवले जातात.
- वेळ वाचतो: कामाच्या सुरुवातीला BBS तयार केल्यास साहित्य मोजण्यात आणि व्यवस्थापनात वेळ वाचतो.
- साहित्य वाचते: अचूक मोजमापांमुळे स्टीलचा अपव्यय कमी होतो.
- कामाच्या खर्चावर नियंत्रण: स्टीलच्या अचूक गणनेसह खर्चाचे योग्य नियोजन करता येते.
निष्कर्ष
बार बेंडिंग शेड्यूल तयार करणे ही एक महत्त्वाची पद्धत आहे जी अचूक गणिते, स्ट्रक्चरल डिझाइन समजणे, आणि वेळ वाचवण्याच्या दृष्टीने खूप उपयुक्त आहे. वरील मूलभूत सूत्रांचा उपयोग करून तुम्ही कोणत्याही प्रकारच्या स्ट्रक्चरचे बार बेंडिंग शेड्यूल तयार करू शकता.
जर तुम्हाला बार बेंडिंग शेड्यूल कसे तयार करायचे यावर प्रॅक्टिकल मार्गदर्शन हवे असेल, तर तुमच्या गरजेनुसार आम्ही विशेष मार्गदर्शन देण्यास तयार आहोत.
तुमच्या अभिप्रायासाठी कमेंट करा आणि ब्लॉग आवडला असेल तर शेअर करा!
